بررسی حقوقی اوراق مشارکت در شرکت های تجاری در حقوق ایران و انگلیس

چکیده یکی از مشکلات شرکت های تولیدی و صنعتی به خصوص در ایران کمبود نقدینگی است که صدمات زیادی به اجرای طرح های توسعه و فرایند تولید میزند و شرکتهای یاد شده از این روش برای جبران کمبود نقدینگی خود اقدام به انتشار اوراق « قرضه» و مشارکت و جمع آوری سرمایه می کنند .. برای استقبال خریداران از اوراق، ناشران مبلغی به عنوان بهره ( سود ) و یا درآمد ناشی از سرمایه گذاری در نظر می گیرند و در موعد تعیین شده به خریداران اوراق می پردازند که این سرمایه گذاری و پرداخت سود آن اغلب همراه با تضمین های لازم نیز می باشد. نظر به ممنوعیت ربا (بهره) در اسلام و به تبع آن ، حرمت به کارگیری ابزارهایی مبتنی بر بهره، محققان اقتصاد اسلامی به دنبال جایگزین های مناسب برای ابزارهای ربوی بر آمدند در این راستا اوراق مشارکت ـ که بر مبنای عقد شرکت بود ـ طراحی و مورد استفاده قرار گرفت و هم اکنون نیز در ایران حجم بالایی از نقدینگی را به خود ، اختصاص داده است. از طرفی وجود مخاطره در فعالیت های اقتصادی باعث شده که صاحبان سرمایه به ویژه افراد ریسک گریز به دنبال نوعی ضمانت برای اصل سرمایه و سود آن باشند. در این پایان نامه به بررسی نحوه انتشار اوراق مشارکت هم از نظر ساختاری و هم از نظر ماهوی پرداخته شده است. به علاوه با توجه به اهمیت و کاربرد شرط تضمین سرمایه و سود در اوراق مشارکت می کوشد ادله فقهی و حقوقی مرتبط با تضمین سود و سرمایه را مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق در پایان نامه پیش رو ، کتابخانه ای است. فرضیه تحقیق آن است که تضمین سود و سرمایه در اوراق مشارکت با مانع شرعی روبرو نیست و نتیجه های تحقیق از تأیید این فرضیه حکایت می نماید. و همچنین به بررسی اوراق قرضه در حقوق انگلیس و مقایسه آن با صدور اوراق قرضه در ایران می پردازیم هرچند از نظر ماهیت و مبنا صدور اوراق مشارکت با حقوق انگلیس شباهتی ندارد و بیشتر از نظر شکلی و با صدور اوراق قرضه ارتباط دارد.